Social Media Murders: wanneer een swipe naar rechts dodelijk wordt

Online vriendschappen kunnen uitgroeien tot ware nachtmerries, zeker in een tijd waarin sociale media criminaliteit steeds vaker opduikt. Social Media Murders keert terug met drie indringende waargebeurde misdaden waarin likes en shares omslaan in tragische gevolgen. In deze reeks true crime documentaires volg je onder meer het verhaal van Ashley Wadsworth: na jaren digitaal contact met Jack Sepple besloot ze naar Engeland te vliegen – een reis met fatale afloop. Je ziet hoe de moordenaars van Mikey Rainsford hun digitale sporen nalieten door op Snapchat over hun daad te praten. Ook de familie van Bianca Devins komt aan bod, terwijl ze vechten tegen online gevaren voor jongeren en de platforms waar beelden van haar dood razendsnel gedeeld werden. Social Media Murders gaat verder dan het reconstrueren van misdaad; het onderzoekt wat het betekent om slachtoffer van social media te worden én welke alarmsignalen je niet mag negeren wanneer gesprekken zich verschuilen achter schermen. Want in de digitale jungle is niet iedereen wie je denkt dat ze zijn.

Het verhaal van Ashley Wadsworth laat op gruwelijke wijze zien hoe online relaties in het echte leven kunnen ontsporen. Ashley, een Canadese tiener, leerde Jack Sepple kennen via Facebook toen ze pas 12 was. Hij was 15. Een onschuldige digitale vriendschap groeide door de jaren heen uit tot een romantische relatie, volledig opgebouwd in de beschermde omgeving van sociale media en chatapps. 

Hoewel haar familie bedenkingen had, stapte Ashley op haar achttiende in het vliegtuig naar het Verenigd Koninkrijk om Sepple eindelijk in levenden lijve te ontmoeten. Voor haar was deze reis puur avontuur en een ontsnapping uit haar kleine Canadese woonplaats. In het begin leek alles perfect - Ashley bezocht toeristische hotspots en deelde vrolijke kiekjes van haar tijd met Sepple op haar socials. 

Maar achter die gepolijste Instagram-werkelijkheid school een duister scenario. De situatie tussen Ashley en Sepple verslechterde en mondde uit in huiselijk geweld. Op 1 februari 2022, slechts dagen voor haar geplande terugkeer naar Canada, werd Ashley vermoord. Een jarenlange digitale romance eindigde in een tragedie - een ijzingwekkende herinnering aan wat er kan gebeuren wanneer online relaties zonder sociaal vangnet of toezicht de sprong maken naar de echte wereld.

De moord op Mikey Rainsford, populaire skater uit Liverpool, laat perfect zien hoe sociale media zowel misdaadvriend als -vijand kunnen zijn. In deze zaak werd een simpel Snapchat-bericht het digitale valluik voor de daders. 

Na Mikey's dood kreeg de politie tips en berichten binnen die naar mogelijke verdachten wezen. Tijdens hun speurwerk stuitten ze op goud: een Snapchat waarin de daders trots hun misdaad etaleerden. Normaal verdwijnen deze berichten in het digitale niets, maar deze keer niet. Een ontvanger had gereageerd, waardoor het bericht als afbeelding op diens telefoon bewaard bleef. Rookie mistake.  

Dit digitale spoor bleek onbetaalbaar voor de recherche. Met dit bericht en ander bewijsmateriaal werden Michael en James Foy ingerekend en aangeklaagd. In de rechtbank werd het Snapchat-bericht het nekschot voor hun verdediging, wat resulteerde in levenslange celstraffen voor beide broers. Ook familieleden die hen probeerden te helpen verdwenen achter de tralies wegens belemmering van het onderzoek. 

De zaak Rainsford bewijst: sociale media zijn een tweesnijdend zwaard. Ze verleiden criminelen om te pronken met hun daden, maar laten tegelijk digitale sporen achter die hen regelrecht naar de gevangenis leiden.

De moord op Bianca Devins in 2019 toont de donkerste hoeken van het internet. Nadat Brandon Clark haar vermoordde, deelde hij de gruwelijke beelden online. Wat volgde was een digitale tsunami die niemand had kunnen voorspellen. 

De foto's verspreidden zich als een virus via 4chan, Instagram en Twitter. Internettrollen deelden ze voor likes, aandacht of nog erger: om Bianca's familie te kwellen. Een maalstroom van leugens, complottheorieën en slachtofferbeschuldiging maakte hun rouw ondraaglijk zwaar. 

Facebook en Instagram beweerden snel te hebben ingegrepen met digitale vingerafdrukken om de beelden automatisch op te sporen. Ze blokkeerden de accounts van de dader. Maar wie het internet kent, weet: eenmaal gedeeld, blijft gedeeld. Weken, zelfs maanden later doken de beelden nog steeds op. 

Samen met congreslid Anthony Brindisi vecht Bianca's familie nu voor 'Bianca's Law'. Deze wet zou het verspreiden van zulke beelden strafbaar maken en platforms dwingen tot betere moderatie. De techgiganten beloven beterschap, maar experts en nabestaanden blijven sceptisch. Want tussen beloftes en praktijk gaapt nog steeds een afgrond.

Social Media Murders seizoen 2 legt bloot hoe sociale platforms een broeinest kunnen zijn voor gewelddadige misdaden. Het recept is even simpel als angstaanjagend: anonimiteit, gemak van contact en een totaal gebrek aan sociale controle. Een perfecte storm voor wie kwade bedoelingen heeft. 

Online roofdieren scannen systematisch op kwetsbaarheid. Ze verzamelen persoonlijke informatie, bouwen vertrouwen op en isoleren hun prooi - allemaal vanuit het comfort van hun scherm. Conflicten en manipulatie escaleren razendsnel omdat niemand meekijkt. Geen getuigen, geen inmenging. 

Sociale media geven potentiële daders niet alleen een podium, maar ook een catalogus van mogelijke slachtoffers. Ze kunnen onder valse identiteiten opereren, stalken en intimideren zonder ooit fysiek aanwezig te zijn. Je ziet het patroon terugkomen bij online grooming en cyberstalking - digitale aanwezigheid als voorspel van fysiek geweld. 

Daarnaast fungeren deze platforms als brandhaard voor conflicten. Wat begint als online ruzie of belediging, eindigt soms in levensecht geweld. En misschien nog verontrustender: de normalisering van grensoverschrijdend gedrag online maakt de stap naar daadwerkelijk geweld kleiner. Wat je ziet, wordt wat je doet.

Ashley, Mikey en Bianca's verhalen laten indringend zien hoe sociale media criminaliteit kan ontstaan uit ogenschijnlijk onschuldige online contacten. Wat begint met vriendschappelijk chatten, mondt soms uit in waargebeurde misdaden, waarbij digitale sporen uiteindelijk de sleutel vormen tot het ontrafelen van de zaak. True crime documentaires als deze leggen de vinger op de zere plek: ze tonen niet alleen de impact op slachtoffers van social media, maar ook hoe weinig sociale controle er is wanneer jongeren zich begeven in de wereld van online gevaren. Je merkt hoe makkelijk het is om grenzen te overschrijden als anonimiteit en impulsiviteit samenkomen achter het scherm. De serie wijst je erop alert te blijven in je digitale leven: let op je privacy-instellingen, deel niet zomaar persoonlijke informatie, en wees bewust van wie je online toelaat. Door deze waargebeurde verhalen krijg je niet alleen inzicht in de schaduwzijde van ons digitale tijdperk, maar ook praktische handvatten om jezelf te beschermen. De eerste drie afleveringen van het nieuwe seizoen Social Media Murders zijn nu te streamen bij CANAL+.